Etkinlik:Yükselme D.

                                                 
                                                                           YÜKSELME DÖNEMİ

 
A.Boşluk Doldurma

1………………………’ın  alınmasıyla Karadeniz’de Osmanlı egemenliği sağlanmıştır.
2.Osmanlı tarihinde ilk ticari ayrıcalıklar …………………’e verilmiştir.
3.Anadolu’da Türk siyasi birliği …………………. Savaşı ile sağlanmıştır.
4.İpek Yolu egemenliği ………………………….. ile, Baharat Yolu egemenliği ……………
ile sağlanmıştır.
5.Fatih Sultan Mehmet Hristiyan birliğinin oluşmasını engellemek için ………………….. himaye altına almıştır.
6……………….. Deniz Savaşı ile Doğu Akdeniz egemenliği Osmanlı Devleti’ne geçmiştir.
7……………….. Adası’nın alınması ………………… Savaşı’na neden olmuştur.
8.Yükselme döneminde fetihlerin yavaşladığı ancak devlet örgütlenmesinin güçlendiği dönem …………………. dönemidir.
9…………………’ın alınması ile Osmanlı Devleti’nin sınırları Atlas Okyanusu’na ulaşmıştır.
10.Sokullu Mehmet Paşa’nın ……………………. Projesi ile Coğrafi Keşifler’in olumsuz etkileri ortadan kaldırılmak istenmiştir.

 B.Eşleştirme
(Bir padişah birden fazla olayla eşleşebilir)

1.Yemen,Aden ve Eritre’nin Osmanlı egemenliğine girmesi            a.Fatih Sultan Mehmet

2.Anadolu ve Rumeli toprak bütünlüğünün sağlanması                    b.II.Bayezid

3.Cem Sultan Olayı’nın yaşanması                                                    c.Yavuz Sultan Selim

4.Kardeş Katli’nin yasal hale gelmesi                                                d.Kanuni Sultan Süleyman

5.Doğu Anadolu güvenliğinin sağlanması

6.Macaristan’ın Osmanlı egemenliğine girmesi

 

C.Hangi Fetih Kime Ait?

1.Belgrat                                                                    a.Kanuni Sultan Süleyman

2.Kırım                                                                      b.Yavuz Sultan Selim

3.Mısır                                                                       c.II.Bayezid

4.Boğdan                                                                   d.Fatih Sultan Mehmet

   

D.Doğru Mu? Yanlış Mı? 

1.Rodos, Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedilmiştir.                                                     ____
2.Kanuni Sultan Süleyman döneminde 4 kez Hindistan’a sefer düzenlenmiştir.                ____
3.Yavuz Sultan Selim, en uzun süre tahtta kalan Osmanlı padişahıdır.                      ___                                                           
 4.Fatih Sultan Mehmet, Karamanoğlu Beyliği’ne tamamen son vermiştir.                        ____
5.Baharat Yolu’nun tamamı Yavuz Sultan Selim döneminde fethedilmiştir.                      ____
6.Babası ile taht mücadelesine girişen ilk şehzade II.Bayezid’tir.                                       ____
7.Halifeliği Osmanlı hanedanlığına taşıyan padişah Yavuz Sultan Selim’dir.                     ____
8.Fatih Sultan Mehmet’in denizlerde ve Batı yönünde gerçekleştirdiği fetihleri
devam ettiren padişah Kanuni Sultan Süleyman’dır.                                                             ____
9.Kıbrıs Adası, II.Selim Dönemi’nde fethedilmiştir.                                                           ____
10.Kanuni Sultan Süleyman, Yükselme Dönemi’nin son padişahıdır.                                ____

 

E.Test
1.     II. Mehmet, babası II. Murat'ın ölümü üzerine Manisa sancağındaki valilik görevini bırakarak tahta geçmiştir. Taht değişikliğinden yararlanmak isteyen Karamanoğulları Osmanlı topraklarına saldırmış, fakat Osmanlı ordularına yenilmişlerdir.
   Yukarıdaki bilgilere bakılarak aşağıdaki yargılar­dan hangisine ulaşılabilir?
  A)    Şehzadelerin sancak valiliği yapması uygulaması iç sorunlara neden olmuştur.
  B)    Taht kavgaları, Osmanlı Devleti'ne karşı saldırıları kolaylaştırmıştır.
  C)    Anadolu'da siyasi birliğin oluşmamış olması, Os­manlı Devleti'ne yönelik dış tehditlerin artmasına neden olmuştur.
  D)    Osmanlı Devleti'ndeki iç karışıklıklar uluslararası sorun olmuştur.
  E)    Türk beylikleri Osmanlı Devleti'ne karşı ittifak yap­mışlardır.

 2.     II. Mehmet, çok güçlü bir orduya ve ekonomik yapıya sahip bir devletin yönetimine gelmişti. Balkanlarda ve Anadolu'da çok geniş toprakları fethedebilecek güçlü bir orduya sahip olmasına rağmen, öncelikle İstanbul’un fethine önem vermiştir.
 II.   Mehmet'in diğer fetihlerden önce İstanbul'un alınmasına önem vermesinde;
I.  Bizans'ın, Osmanlı Devleti'nin sınır bütünlüğü için tehdit oluşturması
II. Bizans İmparatoru'nun Osmanlı şehzadelerini kış­kırtması
III.   Bizans'ın Ortodoks Hristiyanlığın merkezi olması
 durumlarından hangileri etkili olmuştur?

      A)    Yalnız I                
     B)    Yalnız II                
     C)    Yalnız III
     D)    I ve II               
     E)    II ve III

3.     İstanbul'un fethinin aşağıdaki nedenlerinden han­gisi Bizans'ın alınmasında coğrafi konumunun et­kili olduğunun göstergesidir?
  A)    Bizans'ın Anadolu beyliklerini Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtması
  B)    Bizans'ın Haçlı orduları oluşmasına neden olması
  C)    Osmanlı Devleti'ndeki bazı şehzadelerin Bizans İmparatoru tarafından kışkırtılması
  D)    Anadolu ile Rumeli topraklan arasındaki geçişler­de sorunlar yaşanması
  E)    Ortodoks dünyasının dini ve siyasi merkezi olması

 

4.     İstanbul'un fethinin bazı nedenleri şunlardır:
 I. Asya'dan Avrupa'ya giden önemli ticaret yolları üzerinde olması
 II. Bizans'ın, Avrupa'dan yardım isteyerek Haçlı Seferleri'nin düzenlenmesine neden olması
III. Osmanlı Devleti'nin Asya ve Rumeli topraklarını birleştiren bir noktada bulunması
 Yukarıdakilerden hangileri Bizans'ın alınmasında, Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti'ne bağımlılı­ğının artmasının amaçlandığının göstergesidir?

      A)    Yalnız I                
      B)    Yalnız II                
     C)    Yalnız III
     D)    I ve II                    
     E)    II ve III

5.     Fatih'in İstanbul'u kuşatma girişimi sırasında Bizans İmparatoru XI. Konstantin Avrupa'dan yardım ala­bilmek ve bir Haçlı ordusu oluşmasını sağlamak amacıyla Katolik ve Ortodoks Kiliselerinin birleşmeleri­ni kabul etmiştir.
  Buna göre, İstanbul'un fethi sonrasında gerçek­leştirilen aşağıdaki gelişmelerden hangisi, Avru­pa'da Hristiyan birliği oluşturma ihtimalini azaltma amacına yöneliktir?

     A)      İstanbul’un başkent yapılması
     B)      Ülkenin farklı bölgelerden seçilen Müslüman ve Gayrimüslim ailelerin İstanbul'a yerleştirilmesi
     C)      Haliç girişindeki zincirin sökülmesi
     D)     Ortodoks Patrikhanesi'nin koruma altına alınması
     E)      Ayasofya'nın camiye dönüştürülmesi

6.     Osmanlı Devleti yalnızca İslam dünyasının koruyucu­luğunu üstlenmekle kalmamış, medeniyetler üstü bir konum kazanmıştır. Bunun sonucunda, Müslüman­ların dışındaki toplulukların da ihtiyaçlarını gözeten, gerektiğinde onlara da yardım eden bir devlet yapısı oluşmuştur.
 Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti'nin yal­nızca İslam dünyasının ihtiyaçlarını gözeten bir devlet olmadığına kanıt olarak gösterilemez?

      A)   İspanya'daki Müslümanların ve Yahudilerin katliam­dan kurtarılarak Osmanlı             
             topraklarına yerleşti­rilmesi
     B)    Ortodoks Patrikhanesi'nin koruma altına alınması
     C)    Portekizlilerin sömürgeleştirme faaliyetlerine karşı Hintli Müslümanlara askeri yardım gönderilmesi
     D)    Ülkede yaşayan herkese din ve ibadet özgürlüğü tanınması
     E)    Azınlıkların, kendi dini hukuklarını uygulamalarının sağlanması

 7.     1526'daki Mohaç Savaşı sonrasında Osmanlı toprağı olan Macaristan bu tarihten itibaren Avusturya ile Osmanlı Devleti arasında çok sayıda savaş yapılması­na neden olmuştur. Son olarak 1541 'de Avusturya'nın işgal ettiği Macaristan'ı yeniden geri alan Kanuni, bu savaş sonucunda Macaristan'ı üçe bölerek Kuzey Macaristan'ı Avusturya'ya bırakmıştır.

     Kanuni Sultan Süleyman'ın bu uygulamasıyla ilgili olarak;
     I.   Avusturya ile sınır sorunlarını sonlandırmak iste­miştir.
    II.   Sınırların batı yönünde genişlemesine son ver­miştir.
   III.   Avusturya'nın askeri gücünden çekinmiştir.
   IV.  Avusturya'nın üstünlüğünü kabul etmiştir.
   yargılarından hangileri savunulabilir?

      A)    Yalnız I                  
      B)    Yalnız II                  
     C)    I ve III
     D)    II ve IV                    
     E)    III ve IV

 8.     Osmanlı Devleti'nde uygulanan aşağıdaki poli­tikalardan hangisi, fethedilen yerlerde halkın Os­manlı yönetimini kabullenmesinde diğerlerinden daha etkili olmuştur?

A)    Eyalet sisteminin uygulanması
B)    Devşirme sisteminin uygulanması
C)    Yönetimde devşirme asıllı devlet adamlarının sayısının artırılması
D)    Din ve ibadet özgürlüğü tanınması
E)    Padişahın mutlak otoritesinin korunması

 9.     XVI. yüzyılda bazı Avrupa devletlerinin öncülük ettiği  Coğrafi Keşifler sonrasında yeni ticaret yolları keşfe­dilmiş, bunun sonucunda Osmanlı Devleti'nin ticaret­ten elde ettiği gelirler azalmıştır.

 Buna göre Osmanlı Devleti'nin,

I.   Süveyş Kanalı projesini gündeme getirmesi
II.   Fas’ın Portekizliler tarafından işgal edilmesini önlemesi
III.   Fransa'yla kapitülasyon antlaşması imzalaması

 faaliyetlerinden hangilerini, eski ticaret yollarının yeniden canlanması amacıyla gerçekleştirdiği söy­lenebilir?

     A)    Yalnız I                
     B)    Yalnız II                
     C)    Yalnız III
     D)    I ve III                    
     E)    II ve III

 10.  Osmanlı Devleti'nde görülen,
        -   Şahkulu isyanı
        -   Şehzade Cem olayı
      gelişmelerinin ortak sonucu olarak
      I. Osmanlı Devleti'nin içişlerine karışılmasına ortam oluşturmuştur.
     II.   Avrupa'da yeni bir Haçlı ordusu kurulmuştur.
    III.   Anadolu'da Türk siyasi birliği bozulmuştur.
    yargılarından hangileri savunulabilir?

      A)    Yalnız I                
      B)    Yalnız II                
      C)    Yalnız III
      D)    I ve II                    
      E)    II ve III

 11.  Osmanlı Devleti'nde padişahın yetkilerinde ve aile fert­lerinin padişah olma uygulamalarında bazı gelişmele­rin yönlendirilmesiyle değişiklikler yaşanmıştır.
  Buna göre Osmanlı Devleti'nde,
     I.   Anadolu'da Türk siyasi birliğin sağlanması
    II.   Taht kavgalarının çıkması
    III.   İslam dünyasının dini lideri olunması
    IV.   Devşirme sisteminin uygulanması
   gelişmelerinden hangilerinin, padişah ve ailesinin yönetimdeki yetkilerinde değişiklik  yapılmasına neden olduğu savunulabilir?

     A)    I ve II                     
     B)    I ve III                     
     C)    II ve III
     D)    II ve IV                
     E)    III ve IV
 
12.  Kanuni Sultan Süleyman Dönemi'nde, Avrupa'da Ka­tolik Kilisesi'nden ayrılanlar tarafından kurulan Protes­tanlık mezhebine inananlar desteklenmiştir. Bu du­rum, Alman İmparatoru Şarlken'e karşı, Protestanlığı tercih etmiş olan yerel yöneticilerin güçlenmesinde et­kili olmuştur.
 Buna göre Osmanlı Devleti'nin bu politikası ile ilgili olarak,
I.   Bireysel özgürlükler desteklenmiştir.
II.   Yeni devletler kurulması desteklenmiştir.
III.   Avrupa'da dini birliğin parçalanması amaçlan­mıştır.
 yargılarından hangileri savunulabilir?

      A)    Yalnız I                 
      B)    Yalnız II                  
      C)    I ve III
      D)    II ve III                   
      E)    I, II ve III

13.  Osmanlı Devleti'nin imzalamış olduğu bazı antlaş­maların aşağıdaki maddelerinden hangisi, antlaş­mada "uluslararası eşitlik" ilkesinin çiğnendiğinin göstergesidir?

      A)    İran ile imzalanan Amasya Antlaşması'nda, Azer­baycan'ın Osmanlı Devleti'ne bırakılması
      B)    1479'da Venedik ile imzalanan İstanbul Antlaşma­sı'nda, Venedik'e İstanbul'da elçilik açma hakkının tanınması
      C)    1533'te Avusturya ile imzalanan İstanbul Antlaş­ması'nda Avusturya İmparatoru’nun Osmanlı sad­razamına denk sayılması
      D)    1535'te Fransa ile imzalanan antlaşmada, Fransız ticaret gemilerinin Osmanlı limanlarında serbestçe ticaret yapmalarına izin verilmesi
      E)    1491'de Memlüklerle imzalanan antlaşma ile Çu­kurova bölgesinin Osmanlı Devleti'ne bırakılması

14.  İstanbul'un fethi öncesinde gerçekleştirilen aşağı­daki hazırlıklardan hangisinin, Bizans'a gelebile­cek bir yardımı önleme amacına yönelik olduğu söylenemez?

      A)    Anadolu Hisarı'nın karşısına Rumeli Hisarı inşa edilmiştir.
      B)    400 gemilik yeni bir donanma oluşturulmuştur.
      C)    Balkanlara ve Mora'ya yeni ordular yerleştirilmiştir.
      D)    Bazı Balkan devletleri ve Karamanoğulları ile sal­dırmazlık anlaşmaları imzalanmıştır.
      E)    Büyük toplar yaptırılmıştır.

 15.  İstanbul’un fethinin bazı sonuçları şunlardır:

       I. Silah teknolojisinin geliştirilmesinin, surlara karşı üstünlük sağladığı görülmüştür.
      II.  Doğu ticaret yollarının tamamı Müslümanların de­netimine girmiştir.
     III.  Bazı Hristiyan aydınları İtalya'ya göç ederek He­lenistik eserleri gündeme getirmişlerdir.
     İstanbul'un fethinin yukarıdaki sonuçlarından han­gilerinin, Avrupa'da siyasi yapılanmanın değiş­mesinde etkili olduğu savunulabilir?

     A)    Yalnız I                
     B)    Yalnız II                
     C)    Yalnız III
     D)    I ve II                
     E)    II ve III

 16.  Bizans İmparatorluğu'nda, daha önce imparatorluk yapmış olan bazı aileler İstanbul’da yaşamaktaydı. Bu ailelerden herhangi biri, imparatorluk kanı taşıdığı için imparator olma hakkına sahipti. İstanbul'un fethinden sonra bu ailelerin bazıları Trabzon, İznik ve Mora'ya yerleşerek krallıklar kurmuşlardır.

     Bu durumun, aşağıdakilerden hangisine neden ol­duğu söylenebilir?

     A)    Bizans İmparatorluğu’nun sınırlarının daha geniş bir alana yayılmasına
     B)    Bizans İmparatorluğu'nun farklı coğrafyalarda de­vam ettiği düşüncesinin ortaya çıkmasına
     C)    Anadolu'da ve Balkanlarda siyasi birliğin bozul­masına
    D)    Osmanlı Devleti'nin Türk ve İslam dünyasındaki saygınlığının azalmasına
    E)    Osmanlı Devleti'ne karşı yeni bir Haçlı ordusunun kurulmasına

 

17.  Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Dönemi'nde Yıldırım Beyazıt İstanbul'u iki kez kuşatmış fakat birincisinde Haçlıların Niğbolu'ya saldırması, ikincisinde ise Ti­mur'un Doğu Anadolu'dan Osmanlı topraklarına gir­mesi nedeniyle kuşatmaları kaldırmak zorunda kalmıştır.

   Buna göre II. Mehmet döneminde yapılan İstanbul kuşatması öncesinde benzer bir olumsuzlukla karşılaşmamak amacıyla,

I. Eflak, Venedik, Sırbistan ve Macaristan'la saldır­mazlık antlaşmaları imzalanması
II. Anadolu ve Rumeli'deki sınır kalelerinin güçlen­dirilmesi
III.  Ortodoks Patrikhanesi'nin koruma altına alınması
faaliyetlerinden hangilerinin gerçekleştirildiği söy­lenemez?

     A)    Yalnız I                
     B)    Yalnız II                
    C)    Yalnız III
    D)    I ve II                  
    E)    II ve III

 18.  Osmanlı Devleti'nin Yükselme Dönemi'nde görülen aşağıdaki gelişmelerden hangisinin, batı yönünde­ki seferleri olumsuz etkilediği savunulabilir?

      A)      Padişahın Divan Kurulu’na başkanlık yapması uygulamasının terk edilmesi
      B)      Hint Deniz Seferleri'nin yapılması
     C)      Fransa'yla kapitülasyon antlaşması imzalanması
     D)     Ortodoks Patrikhanesi'nin koruma altına alınması
     E)      Doğudan gelen göçebe Türkmen nüfusun azal­ması

 19.  -    Candaroğullarından Sinop alındı.
        -   Trabzon Rum İmparatorluğu fethedildi.
       -    Suriye ve Mısır Osmanlı topraklarına katıldı.
       -   Don - Volga kanalı çalışmaları başlatıldı.
        Osmanlı Devleti'nin Yükselme Dönemi'nde gerçek­leştirilen yukarıdaki gelişmelerin ortak amacı ola­rak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

     A)    Coğrafi Keşiflerin olumsuz etkilerinin önlenmesi
     B)    Denizlerde üstünlüğün sağlanması
     C)    İslam dünyasında siyasi birliğin sağlanması
     D)    Ticaret yollarındaki etkinliğin artırılması
     E)    Avrupa'da oluşabilecek bir Haçlı ittifakının önlen­mesi

 20.  Osmanlı Devleti'nde Yükselme Dönemi'nde ger­çekleştirilen aşağıdaki faaliyetlerden hangisinin, Anadolu'daki Osmanlı hâkimiyetini zayıflatmaya yönelik tehditleri önleme amacıyla gerçekleşti­rildiği söylenemez?

     A)    Akkoyunlular Devleti ile Otlukbeli Savaşı'nın yapıl­ması
     B)    İstanbul fethedilerek Bizans İmparatorluğu'na son verilmesi
     C)    Karamanoğulları'nın ortadan kaldırılması
     D)    Memluklar Devleti'ne son verilmesi
     E)    Kırım'ın fethedilmesi

 21.  Fatih Sultan Mehmet döneminde İstanbul'un fethi son­rasında Ortodoksların koruyuculuğu üstlenilmişti. Fa­tih'in diğer bir amacı ise İtalya'ya geçip Katolik dün­yası üzerinde de otorite kurmak olmuştur.

      Buna göre;
       I.  Mora yarımadasının alınması
      II.  Fetihlerin Adriyatik Denizi'ne ulaşması
      III.  Kırım'ın alınması
      gelişmelerinden hangilerinin 1480’de yapılacak İtalya seferini kolaylaştırdığı söylenebilir?

      A)    Yalnız I                
      B)    Yalnız II                
     C)    Yalnız III
     D)    I ve II                    
     E)    II ve III

 22.  Osmanlı Devleti'nde Yükselme Dönemi'nde görü­len aşağıdaki gelişmelerden hangisi, iç sorunların dış politikayı olumsuz etkilediğine örnek olarak gösterilebilir?

      A)      II. Beyazıt döneminde Şahkulu İsyanı'nın güçlükle bastırılması sonrasında Şehzade  Selim'in isyan ederek tahta geçmesi
      B)      Şehzade Cem'in II. Beyazıt'a karşı isyan etmesi sırasında Karamanoğullarının da yeniden bağım­sızlık faaliyetlerine başlaması
      C)      Fatih'in Trabzon'u almak istemesi üzerine Akkoyunlu Devleti hükümdarı Uzun Hasan'ın bunu en­gellemek istemesi
      D)     Yavuz Sultan Selim'in, Memluk Devleti tarafından Osmanlı Devleti'ne karşı kışkırtılan Dulkadiroğlu Beyliği'ne son vermesi
      E)      Şehzade Cem'in II. Beyazıt'a karşı Rodos şö­valyelerinden yardım istemesi sonucunda Papa tarafından esir edilmesi ve Osmanlı Devleti'ne kar­şı kullanılması

 

Cevap Anahtarı: 1.C  2.D  3.D  4.A  5.D  6.C  7.A  8.D  9.D  10.A  11.C  12.C  13.C  14.E  15.A  16.B  17.C  18.E  19.D  20.E  21.D 22.E